خانواده سیب ها Pome

در گیاه‌شناسی «سیب» دسته‌ای از انواع میوه هاست که شامل سیب، ازگیل و گلابی می‌شود. [منبع ۱] خواص سیب برای آسم و مشکلات تنفسی، معده، جلوگیری از سکته و استفاده از سیب برای درمان روماتیسم باعث شده تا هم‌ خانواده سیب و میوه‌های شبیه به سیب قرمز را بیشتر استفاده کنیم.

سیب Apple

سیب بومی قزاقستان، روسیه و در مجموع آسیای مرکزی است.

 سیب، گونه های بسیار متنوعی دارد که با توجه به شکل، رنگ، عطر، بافت، ارزش غذایی، زمان برداشت و نحوه نگهداری متفاوت هستند. 

بافت این میوه می‌تواند نرم، سفت، ترد، ترش، آبدار، شیرین و معطر باشد. بعضی از انواع سیب‌ها سیب تابستان و بعضی از انواع آن سیب زمستان هستند. 

سیب در دنیا به سه دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شود که موارد مصرف آن هستند:

• مخصوص شراب سیب
• مخصوص پخت و پز
• مخصوص دسر

این دسته‌بندی سیب‌ها بستگی به عطر سیب، نرمی یا سفتی بافت آن، سایز، رنگ یا حتی ترد بودن آن‌ها دارد. بعضی از انواع سیب‌ها سیب تابستان و بعضی از انواع سیب زمستان هستند. سیب تابستان را نمی توان طولانی نگهداشت و باید سریع خورده شود. سیب زمستان را می توان به مدت طولانی نگه داشت.

در ایران چند نوع سیب داریم؟

گونه‌های مختلفی از خانواده سیب در بازارهای ایران می‌توانید پیدا کنید. خواص سیب‌ در گونه‌های مختلف معمولا مشابه هستند و تفاوت اصلی آن‌ها در طعمشان است.

سیب زرد

سیب زرد به‌خاطر وجود کاروتنوئید، رنگ متفاوتی به‌نسبت سیب‌های دیگر دارد. کاروتنوئیدها گروهی از آنتی اکسیدان‌ها هستند که می‌توانند رنگ زرد یا نارنجی در میوه‌ها ایجاد کنند. جدای از خواص آنتی‌اکسیدان که باعث خاصیت سیب برای پیشگیری از سرطان (۶۳ درصد کاهش ریسک سرطان روده بزرگ) می‌شود. [منبع ۲]

کاروتنوئید سیب زرد با بهبود عملکرد مغز، باعث تاثیر سیب بر بیماری‌های آلزایمر و پارکینسون سلامت عصبی و زوال عقل می‌شود. از خواص سیب زرد می‌توان کمک به لاغری برای وجود فیبرهای حل‌نشدنی خود و پوستش اشاره کرد. 

سیب سرخ

سیب سرخ منبعی عالی برای ویتامین سی است. از خواص سیب قرمز، ضد التهاب بودن آن است. همچنین می‌تواند تراکم استخوان را افزایش دهد. 

سیب سبز

سیب سبز منبعی عالی برای پکتین است. پکتین، نوعی فیبر است که باعث رشد باکتری‌های مفید در معده‌ی شما می‌شود. پس اگر رژیم پرکالری و بدون سبزیجات دارید، از خواص سیب ناشتا غافل نشوید!

خرید سیب : چطور سیب تازه بخریم؟

سیب‌های سفت، خوش‌رنگ و بدون لکه را انتخاب کنید. اگر بافت سیب در برابر فشار انگشت فرو می‌رود، آن سیب لکه‌دار خواهد شد.

چون سیب در دمای اتاق می‌رسد. سیب تازه در همه طول سال وجود دارد. برای مقدار رسیده بودن سیب، به نزدیک ساقه ضربه بزنید، صدای بم نشان‌دهنده رسیده بودن سیب است ولی صدای تو خالی نشان می‌دهد که سیب زیادی رسیده و احتمالا ترش شده است.همان‌طور که بالاتر خواندید، تفاوت خاصیت سیب قرمز، زرد و سبز چندان زیاد نیست. همه‌ی انواع آن را می‌توانید با توجه به ذائقه‌ی خود انتخاب کنید.

ایده هایی برای سرو کردن سیب

نحوه مصرف سیب به مقدار سفتی سیب، مقدار سلولز، بکتین، سطح قند، اسیدیته و اکسید رنگ آن در مواجهه با هوا به سرعتی تغییر می کند، بستگی دارد. بعضی از گونه ها تحمل پخته شدن را ندارند و بعضی دیگر با پخته شدن در فر تلخ می شوند.

سیب به‌صورت ساده، پخته، خشک‌شده و کنسرو خورده می‌شود. همچنین از آن کمپوت، ژله، مربا، مارمالاد، کنسرو شیرین‌شده، کره سیب و سرکه درست می‌کنند. ترکیب خواص سیب با دارچین صبحانه‌ای عالی از این دو می‌سازد، اگر دارچین را دوست ندارید، خواص سیب با معده خالی را دریابید!

سیب پخته شده گزینه‌ی خیلی خوبی برای میان وعده‌ها و همینطور سالمندان است. ارزش غذایی سیب به قدری بالاست که به تنهایی می‌توان به عنوان یک وعده استفاده کرد. خواص سیب رنده شده قهوه‌ای برای اسهال و فواید سیب پخته برای معده بسیار زیاد است، به طوری‌که در سال 2020 افرادی از خواص سیب پخته برای کرونا استفاده می‌کردند. [منبع ۳]

پختن سیب

برای این‌که سیب پخته‌شده شکل خود را حفظ کند، از انواع کم‌آب‌تر آن استفاده کنید. سیب را آهسته و با مقدار کم‌آب، فقط در حدی که مانع چسبیدن سیب به ظرف شود، بپزید. خواص سیب پخته با سیب خام، یکسان است و تنها هضم راحت‌تری دارد.

چطور با ماکروویو کمپوت سیب درست کنیم

برای تهیه سریع کمپوت، چند سیب را قاچ کنید و به مدت ۲ دقیقه بپزید. بسته به نوع سیبی که استفاده می کنید الزاما نیاز به مصرف شکر ندارید. برای تنوع گونه های مختلف سیب را بپزید یا آن را در ترکیب با توت فرنگی، کرنبری یا ریواس طبخ کنید.

آماده‌سازی و نگهداری سیب

قبل از خوردن یا پختن سیب آن را با برس زیر آب سرد بشویید. برای جلوگیری از اکسید شدن بافت سیب در مواجهه با هوا، آن را به‌سرعت بپزید یا بخورید و یا روی آن آب مرکبات یا سرکه بچکانید. از خواص سیب با گلاب و خواص سیب با عسل غافل نشوید و حتما امتحان کنید.

سیب تابستان را نمی‌توان طولانی نگه داشت و باید سریع خورده شود؛ در مقابل، سیب زمستان را می‌توان به‌مدت طولانی نگه داشت. نحوه مصرف سیب به مقدار سفتی سیب، مقدار سلولز، پکتین، سطح قند، اسیدیته و اکسید رنگ آن در مواجهه با هوا بستگی دارد. بعضی از گونه‌ها تحمل پخته شدن را ندارند و بعضی دیگر با پخته شدن در فر تلخ می‌شوند.

اطلاعات تغذیه ای سیب

سیب خام دندان ها را تمیز می کند و باعث ماساژ لثه ها می شود. بیشتر مواد مغذی آن زیر پوست آن است، به همین دلیل بهتر است تا جای ممکن با پوست مصرف شود.

• منبع خوب: پتاسیم و ویتامین C
• خواص: ادرار آور، ملین، ضد اسهال، انقباض عضلات، ضد رماتیسم، اشتها آور، آسان‌ساز گوارش، ضد احتقان کبدی. 
• حاوی: پکتین (که در کنترل کلسترول و قند خون نقش دارد)، سلولز (که به عملکرد بهتر گوارش کمک می‌کند) 

خواص سیب با پوست

خاصیت سیب با پوست بیشتر است یا بدون پوست؟ بیشتر مواد مغذی آن زیر پوست آن است، به همین دلیل بهتر است تا جای ممکن با پوست مصرف شود. مقادیر متنوعی از مواد معدنی مانند آهن، روی و پتاسیم در پوست سیب وجود دارد که می‌تواند در بعضی بیماری‌ها اثربخش باشد.

خواص سیب برای قلب جالب توجه است چرا که کاهش پتاسیم در بدن باعث گرفتگی عضلانی، تیک‌های عصبی و ضربان قلب نامنظم می‌شود.

از خواص سیب برای زنان باردار که در ماه‌های آخر تحرک کمتری دارند، می‌توانید استفاده کنید و از گرفتگی‌های عضلانی جلوگیری کنید. سیب برای درمان کم‌خونی در دوران بلوغ و بارداری هم توصیه می‌شود.

به دلیل فیبر بسیار خاصیت سیب برای هضم غذا در بیماران گوارشی بسیار پررنگ می‌شود. اگر مشکل معده دارید از خواص سیب پخته برای معده غافل نشوید.

سیب‌ها می‌توانند خوراکی دم دستی خوبی برای افراد دیابتی باشند. البته که باید تاثیر میزان قند آن را بررسی کنید تا بتوانید از خواص خوردن سیب هر روز  بهره ببرید. سیب به‌خاطر میزان فیبر بالایی که دارد از بالا رفتن ناگهانی قند‌خون و انسولین می‌تواند جلوگیری کند. همچنین فروکتوز سیب (قند سیب) به‌نسبت گلوکز، بسیار مفیدتر برای سطح انسولین در خون شما است. خوردن تنها یک سیب کوچک در طول روز برای افراد دیابتی پیشنهاد می‌شود.

نحوه درست نگهداری سیب

• در دمای اتاق: برای رسیدن، سیب‌های نرسیده را چند روز در محیط تاریک و سرد و بسیار مرطوب قرار دهید. برای جلوگیری از خشک شدن سیب‌ها و حفظ رطوبت آن با یک کیسه در باز یا سوراخ‌شده آن را بپوشانید. سیب‌های ترشیده یا خراب را از بقیه جدا کنید.
• در یخچال: چند هفته می‌توانید نگه دارید، در محفظه نگهداری میوه یا در کیسه در باز یا سوراخ‌شده

در فریزر: به‌صورت پوره شده، همراه شکر یا بدون آن نگهداری کنید. سیب خام باید تکه‌شده و پوست‌گرفته باشد و برای جلوگیری از قهوه‌ای شدن روی آن آب لیمو بچکانید.

گلابی Pear

درخت گلابی از خانواده سیب، زردآلو و بادام و بومی آسیای مرکزی است. پوست قابل خوردن گلابی در رنگ‌های زرد، قهوه‌ای، قرمز و سبز معمولا نرم و نازک است. بافت گلابی سفید تا کرم رنگ، گاهی در مرکز و اطراف آن دانه‌دار است. گونه‌های مختلف این میوه از نظر عطر و آبدار بودن متفاوت هستند.

خرید گلابی

گلابی‌های سفت بدون هیچ لک و کپک را انتخاب کنید.

نحوه نگهداری گلابی

برای جلوگیری از سیاه شدن گلابی آن را سریعا بپزید یا بخورید و یا روی آن آب لیمو یا آب پرتقال بریزید.

• در دمای اتاق: بعضی گونه‌ها حتی بعد از رسیدن هم سبز هستند. زمانی که بافت میوه در نزدیک شاخه با فشار کم انگشت فرو رود، آماده‌ی خوردن است. سریع این میوه را بخورید چون بافت آن سریع فاسد می‌شود.
• در یخچال: اگر رسیده است چند روز می‌توانید آن را نگه دارید. از آن‌جایی که گلابی بسیار آسیب‌پذیر است آن‌ها را روی همدیگر نگذارید و داخل کیسه و محفطه‌های بدون هوا نگهداری نکنید. گلابی را در یخچال کنار پیاز، سیب، سیب زمینی، کلم و سایر میوه‌هایی که بوی قوی دارند نگذارید چون به راحتی بو را به خودشان جذب می‌کنند.
• در فریزر: فقط به‌صورت پخته‌شده

اطلاعات تغذیه ای گلابی

• گلابی تازه: حاوی پتاسیم و مس
• گلابی خشک شده: منبع عالی پتاسیم، منبع خوب مس و آهن.
• حاوی: منیزیم، ویتامین C، فسفات و سدیم
• خواص: ادرار آور، اشتها آور، آرام‌بخش
• گلابی کال غیرقابل هضم است و می‌تواند باعث اسهال شود.

ایده‌هایی برای سرو کردن گلابی

گلابی به‌صورت ساده، پخته‌شده، خشک‌شده و شیرین‌شده خورده می‌شود. همچنین از گلابی می‌توان کمپوت، مربا، آبمیوه و دسر درست کرد. گلابی همراه با سیب، شکلات، به و زنجبیل طعم خوبی پیدا می‌کند. این میوه را به‌صورت کمپوت یا آب‌پز همراه با شهد می‌توان پخت (به‌این منظور از میوه‌های نرسیده‌تر استفاده کنید). گلابی در سالاد میوه، ماست، سوفله، شربت، پای و شیرینی استفاده می‌شود. همچنین با سس‌ها و چاشنی‌های مختلف سرو می‌شود.

به Quince

 میوه‌ی به بسیار شبیه به سیب با شباهت بالا با خواص سیب درختی است. به بافتی سفت، خشک و بسیار معطر دارد که حاوی مقادیر زیاد فیبر پکتین است. معمولا به را به‌صورت خام نمی‌خورند. طعم تند آن به‌خاطر جوهر مازو یا تانن (Tanin) است که بعد از پخت از بین می‌رود.

خرید به

به‌های گوشتی، سفت، بی‌عیب با پوست زرد رنگ را انتخاب کنید. به‌های بسیار رسیده را فقط در صورتی خریداری کنید که می‌خواهید بلافاصله آن را بپزید.

ایده هایی برای سرو کردن

برای جلوگیری کردن از اکسید شدن به یا روی آن آب لیمو بچکانید و یا بلافاصله بعد از قاچ کردن آن را بپزید. به بعد از پخته شدن به رنگ صورتی یا قرمز در می‌آید و شکل و بافت خود را حفظ می‌کند. از به برای تهیه مربا، ژله، کمپوت و شربت استفاده می‌شود. 

در اروپا از به شیرینی تهیه می کنند. در شرق اروپا، نزدیک به شرق و شمال افریقا به همراه با گوشت و ماکیان خورده می شود.

اطلاعات تغذیه‌ای به

• منبع خوب: پتاسیم
• حاوی: ویتامین C و مس
• خواص: قابض، ملین، گفته می‌شود که به برای دستگاه گوارش مفید است.

نحوه نگهداری به

• در دمای اتاق: تا زمانی که برسد
• در یخچال: چند هفته می توانید نگهدارید، به طور جداگانه و پوشیده شده در کاغذ
• در فریزر: پوست گرفته، قاچ کرده در حالی که آب لیمو یا آسکوربیک اسید روی آن چکانده شده یا به صورت پوره شده همراه با شکر یا بدون آن می توانید نگهداری کنید.

ازگیل Loquat

میوه‌ای نارنجی رنگ شبیه به گلابی است که اندازه‌ای کوچکتر از آلو دارد. خواص ازگیل باعث شده تا بیشتر استفاده‌ی دارویی داشته باشد تا مصارف خوراکی. استفاده از ازگیل برای درمان کم‌خونی در دوران بارداری بسیار توصیه می‌شود. 

خرید ازگیل

شباهت ازگیل با زالزالک می‌تواند شما را در خرید به اشتباه بیندازد. توجه کنید که ازگیل درشت‌تر و تیره‌تر از زالزالک است. ازگیل‌هایی با بافت سفت و رنگ نارنجی تیره انتخاب کنید.

ایده‌هایی برای سرو کردن ازگیل

ازگیل به صورت خام قابل مصرف است اما دمنوش ازگیل و مربای ازگیل در بین مردم طرفداران بیشتری دارد چرا که مدت کوتاهی در فصل پاییز در بازار عرضه می‌شود.

همچنین ازگیل به صورت خشک و چیپسی می‌تواند میان وعده خوبی برای کودکان باشد.حتما سعی کنید خانواده سیب را در برنامه تغذیه کودکان و نوجوانان منزلتان بگنجانید.

اطلاعات تغذیه‌ای ازگیل

• منبع خوب: آهن
• حاوی: ویتامین A و ویتامین C
• خواص: کمک به دفع سنگ کلیه، تقویت سیستم ایمنی، درمان کبد چرب

نحوه نگهداری ازگیل

ازگیل بافت نرمی مانند موز دارد که بهتر است سریع مصرف شود. بهتر است این میوه را از سایر میوه‌ها در یخچال جدا کنید و داخل کیسه یا ظرفی مخصوص بگذارید. از آنجایی که ازگیل در فصل پاییز در دسترس است، کمپوت کردن آن بهترین گزینه می‌تواند باشد.

حالا که با خواص سیب جنگلی و خانواده‌ی سیب آشنا شدیم، دعوت می‌کنیم تا ناهار امروزتان از مجله خورشاد با مزه‌ی سیب تهیه کنید! برای اطلاعات بیشتر درباره‌ی میوه‌ها، حتما معرفی میوه‌های هسته‌دار یا سنگی را بخوانید

همچنین پیشنهاد می‌کنیم طرز تهیه غذای رژیمی سالاد مرغ با پوره سیب را هم در سایت خوزشاد مطالعه و این غذار را یک بار امتحان کنید!

منابع:

1. سیبی (میوه) – ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
2. Apples and diabetes: Benefits, nutrition, and other fruits
3. What to eat when you’re sick with COVID or the flu | Fortune Well
4. منابع دیگر:
5. Apple | Description, Cultivation, Domestication, Varieties, Uses, Nutrition, & Facts | Britannica
6. Pome Fruits – an overview | ScienceDirect Topics
7. Apple Family by Dr. Sarah Ballantyne, PhD